زاویه دید دوربین به محیطی میگویند که لنز دوربین آن را نمایش میدهد یا از آن فیلم میگیرد که این زاویه در دوربین های مختلف، اندازه های مختلفی دارد و همچنین این زاویه نسبت به نوع دوربین و اندازه لنز تعریف های مختلفی دارد که در این مقاله به طور کامل به توضیح پیرامون این قابلیت ها میپردازیم، با تیم فنی مینی دی وی پرو همراه باشید.
سازندگان لنز اغلب از اصطلاح زاویه دید یا حداکثر زاویه دید در مشخصات لنزهای‌های خود استفاده می‌کنند زیرا براساس تعریف آن‌ها، میدان دید، زاویه‌ای است که لنز قادر به دیدن آن است. برای مثال لنز Nikon 24mm f/1.4G دارای حداکثر زاویه دید ۸۴ درجه است و این درحالی است که لنز Nikon 300mm f/2.8G دارای حداکثر زاویه دید ۸ درجه است (هنگامی که در دوربین‌هایی با سنسور فول فریم استفاده شود). به تصویر زیر نگاه کنید:
همانطور که می‌بینید، زاویه ۸۴ درجه در مقایسه با زاویه ۸ درجه بسیار گسترده تر است. به همین دلیل است که اگر با لنز ۲۴ میلیمتر عکاسی کنید، تصویر شما بسیار وایدتر خواهد بود و اگر با لنز ۳۰۰ میلیمتر عکاسی کنید، صحنه‌ای کوچکتر با بزرگنمایی بیشتر خواهید داشت.
زاویه دید در کل به چیزی اطلاق میشود که قابلیت دیدن را داشته باشد مثل چشم انسان یا لنز دوربین های مختلف و ... که تعریف اصلی آن میدان دید دقیق میباشد، یعنی اینکه لنز دوربین شما چه مقدار از محیط تصویر را پوشش میدهد و برای هر دوربین در سطح های مختلف این زاویه دید تفاوت دارد و البته زاویه دید چشم انسان بسیار قدرتمند تر و بالاتر از بهترین دوربین های موجود در بازار جهان است چرا که چشم انسان پیچیده ترین عضو بعد از مغز است.
چرا نمی‌توانیم دوربین خود را به هر سویی که در حال تماشای آن هستیم بگیریم و آن تصویر را ثبت کنیم؟ این سوال به ظاهر ساده‌ای است. در عین حال پاسخ به آن بسیار پیچیده بوده و برای پاسخگویی نه تنها نحوهٔ ثبت تصویر توسط دوربین بلکه نحوهٔ کارکرد چشم انسان را باید بررسی نمود. پاسخگویی به چنین سوالی سبب آشکار شدن حقایق شگفت‌آوری از درک هر روز ما از جهان پیرامون میشود.
چشمان ما قادر هستند تا به یک صحنه بنگرند و در همان حال براساس موضوع در حال رویت، خود را تنظیم کنند. این در حالی است که دوربین عکاسی تنها یک نمای مشخص را ثبت می‌کند. این ویژگی چشم انسان عامل بسیاری از برتری‌هایی است که ما از چشم خود نسبت به دوربین عکاسی می‌شناسیم. به عنوان مثال چشمان ما قادرند میزان روشنایی تصویر را بر اساس سوژه‌های مختلف که بر آن فوکوس کرده‌ایم جبران کنند، می‌توانند به اطراف بچرخند و به این طریق زاویهٔ دید را افزایش دهند و یا به صورت پیاپی بر سوژه‌هایی با فواصل مختلف فوکوس کنند.
فرآیند دیدن بوسیله چشم بیشتر به یک دوربین فیلمبرداری شبیه است به این معنا که مغز تصاویر مرتبط به یکدیگر را به منظور استخراج یک تصویر نهایی پردازش می‌کند. در مجموع می‌توان گفت که سیستم بینایی انسان به دلیل زیر بی‌نظیر است: آنچه که ما می‌بینیم در واقع تصویری است بازسازی شده توسط ذهن بر اساس ورودی‌هایی که توسط چشم تامین شده است و این تصویر دقیقا نتیجه نور رسیده به چشم‌ها نیست.
بیشتر دوربین‌های دیجیتال دارای رزولوشن ۵ تا ۲۰ مگاپیکسل هستند که گفته میشود در برابر سیستم بینایی ما بسیار کمتر است. علت این است که در دید ۲۰/۲۰ (چشم سالم) با فرض زاویهٔ دید ۶۰ درجه‌ای، چشم می‌تواند معادل ۵۲ مگاپیکسل را تفکیک کند.
این محاسبات تا حدودی گمراه‌کننده هستند. تنها دید مرکزی ما دارای دید ۲۰/۲۰ است و بنابراین نمی‌توانیم با یک نگاه این مقدار جزئیات را تشخیص دهیم. با دور شدن از مرکز تصویر توانایی بینایی ما به شدت کاهش می‌یابد. به گونه‌ای که در تنها ۲۰ درجه خارج از مرکز، چشمان تنها می‌توانند یک دهم جزئیات را در مقایسه با مرکز تشخیص دهند. در لبهٔ تصویر نیز ما تنها قادر به تشخیص اجسام بزرگ با کنتراست بالا با اشباع رنگی کم هستیم. شکل زیر نمایشی است از آنچه ما توسط چشمانمان می‌بینیم.
با احتساب واقعیت فوق ما در یک نگاه توسط چشمانمان (بسته به قدرت بینایی) قادر به تشخیص جزئیاتی معادل یک دوربین ۵ تا ۱۵ مگاپیکسل هستیم. علاوه بر این ذهن ما تصویر را پیکسل به پیکسل به خاطر نمی‌سپارد و تنها بافت‌ها، رنگ و کنتراست تصویر را ثبت می‌کند.
به منظور تشکیل تصویر در ذهن، چشمان ما به صورت متوالی و با سرعت بالا بر روی چند ناحیه مورد توجه فوکوس می‌کنند. این عمل در نهایت سبب ادراک ما از تصویری که در حال مشاهده آن هستیم میشود. شکل زیر این موضوع را نشان میدهد:
عدم تقارن: هر چشم جزئیات بیشتری در زیر خط بینایی نسبت به بالای آن تشخیص میدهد. همچنین دید جانبی در جهاتی که از بینی دور‌تر باشد حساسیت بیشتری دارد. این در حالی است که دوربین تقریبا در تمام جهات تصویر یکسانی ثبت می‌کند.
دید شب: در زمان دید با نور بسیار کم مثلا زیر نور ماه، چشمان ما تنها به صورت تک‌فام قادر به دیدن هستند. تحت این شرایط دید مرکزی به نسبت دید جانبی جزئیات کمتری ثبت می‌کند. باید توجه کرد که در شرایط دید با نور کم چشمان ما از سلول‌های متفاوتی در شبکیه برای انتقال تصویر به مغز استفاده می‌کنند.
رنج دینامیکی: تعریف دقیق رنج دینامیکی به وسیلهٔ مورد بررسی بستگی دارد. به عنوان مثال رنج دینامیکی یک پرینتر جوهر افشان اختلاف میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقاط موجود در پرینت نهایی است. در این حالت از آنجا که سفید‌ترین نقطه در واقع محلی است که در آنجا جوهری بر روی کاغذ پاشیده نشده است، پس رنج دینامیکی یک پرینتر از یک سو توسط کاغذ و از سمت دیگر توسط کارتریج آن تعیین میشود. اما رنج دینامیکی وسایل ثبت تصویر مانند چشم عبارتست از حداکثر اختلاف قابل درک در روشنایی میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین نقطه تصویر قبل از اینکه آن نقاط کاملا سفید و یا کاملا سیاه شوند. رنج دینامیکی پارامتری است که چشمان ما در آن برتری بزرگی دارند.
اگر شرایطی را در نظر بگیریم که در آن مردمک چشمان ما برای دیدن مناطق تاریک و روشن باز و بسته میشود، در اینصورت چشمان ما دارای رنج دینامیکی معادل ۲۴ استاپ هستند. منظور از این جمله این است که اگر ما یک بار در مثلا یک زیرزمین کاملا تاریک قرار بگیریم و یک بار دیگر در زیر تابش مستقیم آفتاب باشیم، فاصلهٔ میان روشن‌ترین تا تاریک‌ترین نقاط قابل درک برابر ۲۴ استاپ یعنی ۲ به توان ۲۴ برابر است.
اما در این حالت چشم‌ها مانند دوربین فیلمبرداری با تغییر قطر مردمک در حال تنظیم کردن خود هستند و بنابراین مقایسهٔ آن با دوربین عکاسی صحیح نیست. شکل زیر تاثیر باز و بسته شدن مردمک را در تغییر میزان نور رسیده به چشم نشان میدهد.
اما اگر زمانی را در نظر بگیریم که قطر مردمک ثابت است و در این حالت نسبت روشنایی نقاط روشن به تاریک را حساب کنیم، طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته در این حالت چشمان ما قادرند بین ۱۰ تا ۱۴ استاپ را بدون از دست رفتن جزئیات تصویر ثبت کنند. این محدودهٔ دینامیکی از دوربین‌های کامپکت (۵ تا ۷ استاپ) بیشتر و تقریبا برابر با رنج دینامیکی دوربین‌های پیشرفته SLR (بین ۸ تا ۱۱ استاپ) است. باید توجه کرد که رنج دینامیکی چشمان مابه مقدار روشنایی کلی تصویر در حال رویت نیز وابسته است. به این معنا که در دیدن زیر نور ماه (دید شب) رنج دینامیکی چشم افزایش می‌یابد.
خوب تا به اینجا تماما اطلاعات لازم در مورد زاویه دید را مطالعه نموده اید، اما نکته قابل ذکر در مورد دوربین های مینی دی وی این میباشد که واحد اندازه گیری زاویه دید در دوربین های مختلف تعاریف گوناگونی دارد، به عنوان مثال زاویه دیدی که برای دوربین های لنز دار و چشمی دار فوق حرفه ای عکاسی مثل دوربین های شرکت CANNON تعریف میشود با زاویه دید دوربین های مینی دی وی تفاوت زیادی دارد، که زاویه 170 درجه تعریف شده در این دوربین ها همان زاویه 120 درجه در دوربین های مینی دی وی (بند انگشتی) میباشد.
