هوش مصنوعی نقش مهمی در نسل تازه دوربین حیات وحش هوشمند دارد. دوربین هایی با این فناوری بدون اینکه برای حیوانات مزاحمت ایجاد کنند، تصاویر و ویدیو هایی دقیق را در روز و شب ثبت می کنند. سنسور حرکتی یا PIR کوچک ترین حرکت را می بیند و بلافاصله ضبط آغاز می شود. در مدل های جدید، پردازش تصویر روی خود دستگاه یا در فضای ابری انجام می شود و گونه حیوانات به شکل خودکار تشخیص داده می شود. به این ترتیب پژوهشگر یا طبیعت گرد می تواند مسیر حرکت و رفتار هر حیوان را دنبال کند و برای مستند سازی یا تحقیقات علمی از آن استفاده کند.
بعضی مدل ها قابلیت Smart Tag A.I دارند و حیوانات را به صورت خودکار برچسب می زنند. مثلاً اگر یک آهو، خرس یا گراز جلوی لنز بیاید، نرم افزار بلافاصله آن را شناسایی می کند و کاربر می تواند فقط پیام مربوط به همان گونه را دریافت کند. این ویژگی باعث صرفه جویی در باتری هم می شود، چون لازم نیست هر حرکت کوچک ثبت و بررسی شود.
برای پروژه های بزرگ یا تحقیقاتی، سامانه Wildlife Insights انتخاب مناسبی است. در این سیستم داده های دوربین تله ای در فضای ابری آپلود می شود و هوش مصنوعی گوگل عکس ها را به سرعت دسته بندی می کند. نتیجه آماده تحلیل می شود و پژوهشگر می تواند بدون اتلاف وقت درباره وضعیت یک زیست گاه تصمیم بگیرد.
در مناطق دور افتاده که دسترسی اینترنت یا برق وجود ندارد، سیستم InstantDetect 2.0 (یک سامانه پیشرفته جهت نظارت بر حیات وحش و تهدیدات محیطی است که توسط انجمن جانورشناسی لندن (ZSL) طراحی شده است) کاربرد زیادی دارد. این دوربین داده را به ایستگاه پایه می فرستد و سپس از طریق ماهواره به کاربر می رساند. به این ترتیب عکس ها و ویدیو ها تقریباً به صورت هم زمان در داشبورد آنلاین نمایش داده می شوند. این ویژگی به ویژه برای مبارزه با شکار غیر مجاز و حفاظت از مناطق بکر اهمیت دارد.
کیفیت تصویر همیشه موضوع اصلی در دوربین مستند سازی حیات وحش است. دوربین هایی مثل دوربین تایم لپس Trail camera (مستند سازی)، دوربین حیات وحش TOGUARD ضد آب، دوربین حیات وحش H10 فیلم با وضوح 1080 پیکسل و عکس هایی با جزئیات بالا ثبت می کند. سرعت واکنش بسیار سریع است و در شب هم دید واضحی دارند. برای مستند ساز یا پژوهشگر، این کیفیت تفاوت بزرگی ایجاد میکند.
مدل های باتری خور هنوز رایج اند، اما دوربین حیات وحش سولار روز به روز محبوب تر می شود. مثلاً دوربین حیات وحش H10 پنل خورشیدی داخلی دارد و حتی در مسیر های طولانی و نصب چند ماهه هم به شارژ نیازی پیدا نمی کند. این مدل حالت تایم لپس هم دارد. چنین ویژگی هایی برای ثبت تغییرات محیطی در طول فصل ها کاربرد فراوانی دارد.
دوربین حیات وحش هوشمند از الگوریتم های یادگیری عمیق برای شناسایی گونه ها استفاده می کند. پژوهش دانشگاه استیرلینگ نشان داد که سیستم های هوش مصنوعی می توانند تصاویر دوربین را به صورت آنی تحلیل کنند و حتی تعارض بین انسان و حیات وحش را گزارش دهند.
این قابلیت برای حفاظت از گونه های در معرض خطر و جلوگیری از شکار غیرقانونی بسیار کاربردی است.
یکی از نمونه های شاخص این فناوری، پروژه TrailGuard AI است. این سیستم دوربین تله ای شکاری با هوش مصنوعی داخلی طراحی شده و می تواند تصاویر را در کمتر از دو دقیقه ارسال کند. همچنین، ۷۵ درصد هشدار های اشتباه را کاهش می دهد، این سرعت بالا باعث می شود مأموران حفاظت محیط زیست بلافاصله متوجه حضور شکار چیان غیرقانونی شوند.
یکی از چالش های اصلی در دوربین شکار، دقت پایین در شناسایی حیوانات مشابه است. پژوهش های جدید نشان می دهد که استفاده از مدل های پیشرفته مانند Faster-R-CNN باعث افزایش دقت تا ۹۳ درصد می شود. همچنین، بهره گیری از داده های عمق (Depth) در تصاویر سه بعدی می تواند خطای تشخیص را به طور چشمگیری کاهش دهد.
در همین زمینه، دانشگاه اورگان روی بهبود مدل های هوش مصنوعی برای طبقه بندی گونه ها در تصاویر دوربین تله ای هوشمند کار کرده است. آن ها توانستند با آموزش شبکه های عصبی بر داده های گسترده، دقت شناسایی گونه ها را افزایش دهند.
سازمان جهانی حفاظت از حیات وحش (WWF) ابزار SpeciesNet را معرفی کرده است که توانایی طبقه بندی میلیون ها عکس را دارد و دقت آن به ۹۹٫۴ درصد می رسد. این فناوری کمک می کند تصاویر ثبت شده توسط بهترین دوربین تله ای در سراسر جهان بدون نیاز به نیروی انسانی تحلیل شوند.
در کنار نرم افزار، سخت افزار دوربین هم پیشرفت زیادی داشته است. مثلاً مدل های جدید دوربین تله ای دید در شب هوشمند از سنسور های مادون قرمز پیشرفته استفاده می کنند تا حتی در تاریکی مطلق تصاویر واضح بگیرند.
از نظر اتصال، دوربین تله ای سیم کارت خور امکان ارسال فوری تصاویر و هشدار ها از طریق شبکه 4G یا LTE را دارد. این ویژگی به ویژه در مناطق دور افتاده که دسترسی مستقیم به دوربین دشوار است، بسیار ارزشمند است.
علاوه بر پژوهش های علمی، دوربین ثبت وقایع طبیعت گردی برای مستند سازان و علاقه مندان به طبیعت تجربه ای متفاوت ایجاد کرده است. استفاده از این دوربین ها در پروژه های فیلم سازی حیات وحش باعث می شود صحنه های طبیعی و دست نخورده ضبط شوند بدون اینکه حضور انسان باعث ترس یا تغییر رفتار حیوانات شود.
برخی مدل های جدید از دوربین تله ای هوشمند با میکروفون داخلی صدای حیوانات را ضبط و تحلیل می کنند. الگوریتم صدای حیات وحش می تواند یک جغد را در شب یا زوزه گرگ را در فاصله دور تشخیص دهد. چنین دوربینی هشدار صوتی هم می فرستد و اگر صدای مشکوکی باشد، تصویر را اولویت بندی می کند. این ویژگی برای دوربین حیات وحش هوشمند در پایش زیست گاه های صوت محور کاربرد دارد.
دانشگاه MIT فناوری شبکه Mesh بین دوربین شکاری هوشمند را توسعه داده است. چند دوربین در یک محدوده با هم ارتباط دارند. یکی عکس می گیرد، دیگر دوربین ها هم شبکه Mesh ذخیره سازی و ارسال داده را بهینه می کند. فقط کافی است یکی از دوربین ها به اینترنت وصل شود تا همه تصاویر سینک شوند. این روش هزینه های انتقال را کاهش می دهد.
مدل دیگری انرژی مصرفی را کم کرده است. در دوربین تله ای و شکار با هوش جدید، از یک ژنراتور کوچک استفاده شده که با حرکت حیوان یا حرکت باد پنل ها را شارژ می کند. وقتی حیوان به محدوده نزدیک می شود، حرکت ایجاد می کند و دوربین شارژ می شود. این سیستم ویژه برای محیط های سرد و بی بهره از خورشید توسعه یافته است.
در یکی دیگر از فناوری ها، دوربین ها پا را فراتر گذاشته اند. بهترین دوربین حیات وحش جدید می تواند رفتار های خاص را مانند پریدن، خوردن، یا بازی را برچسب بزند. الگوریتم های یادگیری رفتار حیوان را تحلیل و تصویر را همراه با برچسب رفتاری ارسال می کند. چنین داده ای پژوهش را دقیق تر و کاربردی تر می کند.
شرکت های فعال در حوزه فناوری دوربین، مدل هایی ارائه داده اند که با پهپاد هماهنگ کار می کنند. وقتی دوربین تله ای دید در شب هوشمند متوجه شکاری در حسگر می شود، پهپاد مسیر دهی می شود و از بالای سر صحنه عکس یا ویدیو ثبت می کند. این روش برای شکار چیان علمی یا تیم های نظارتی ارزشمند است.
یک پیشرفت مهم دیگر در هوش مصنوعی در دوربین های حیات وحش و شکار، پردازش مستقیم تصویر روی خود دوربین است. در اینجا، عکس ها پردازش نمی شوند در سرور یا ابر، بلکه الگوریتم دسته بندی حیوان در همان لحظه اجرا می شود. چنین توانایی ای، ارسال پاسخ فوری را ممکن می سازد و وابستگی به اتصال را کاهش می دهد.
الگوریتم های جدید فوراً می توانند تشخیص دهند تصویر در پوشش گیاهی باز یا بسته است. این داده ها به کاربر کمک می کنند متوجه شوند آیا محیط برای شکار یا عبور حیوان صعب العبور است. این ویژگی در شرایط بحث های حفاظتی و تعیین مسیر دسترسی کاربردی است.
برخی سامانه های ابری دوربین ها داده را در لحظه جمع آوری می کنند، سپس الگوریتم را بهتر آموزش می دهند. اگر نمونه جدیدی از یک گونه نادر ظاهر شود، مدل یاد می گیرد و دفعه بعد بهتر تشخیص می دهد. این ویژگی در دوربین شکار مدرن بسیار تاثیرگذار است.
کاربردی ترین ویژگی ها وقتی آشکار می شوند که در میدان استفاده شوند:
فناوری های جدید در دوربین تله ای هوشمند و دوربین شکار هوشمند شکل دیگری از ارتباط با طبیعت را رقم زده اند:
این نوآوری ها باعث می شوند دوربین های هوشمند طبیعی تر عمل کنند و در پژوهش، حفاظت و مستند سازی کارآمد تر باشند.
ترکیب فناوری های هوش مصنوعی و سخت افزار پیشرفته، دوربین شکاری هوشمند را به ابزاری ضروری برای حفاظت محیط زیست، پژوهش های علمی و مستند سازی تبدیل کرده است. این فناوری باعث می شود انسان بتواند بدون دخالت مستقیم، رفتار حیوانات را در شرایط واقعی ثبت کند و داده های ارزشمندی برای آینده حیات وحش به دست آورد.
